Hayvanlar Alemi

En Yüksekten Uçan Kuşlar

Akbaba

Bu yazımızda En yüksekten uçabilen kuşların hangileri olduğunu sondan başlayarak inceleyeceğiz.

1- Ak Leylek 4.800 Metre

Ak Leylek

  Beyaz leylek; Avrupa, Güneybatı Asya, kuzeybatı ve Güney Afrika’da çoğalmaktadırlar. Bu kuş türü, uzun mesafeleri uçabilen büyük kanatlı göçmen bir kuşudur. Sıklıkla Avrupa’dan kış aylarında Sahra altı Afrika, Güney Afrika ve Hint alt kıtasına seyahat ettikleri görülür. Beyaz leylek,  göçler esnasında Akdeniz’den kaçarak bunun yerine doğu Akdeniz ülkeleri veya batıda Cebelitarık Boğazı üzerinden uçar. Bunun nedeni, sıcak hava dalgalarının Akdeniz üzerinde oluşmamasıdır. Göç eden Ak Leylekler, uzun mesafeli uçuş çabalarını azaltmak ve dolayısıyla daha az yorularak daha uzun uçmak için yükselen sıcak hava dalgalarını kullanırlar.  2.5 – 4.4 kilogram ağırlığına ulaşırlar. 195 – 215 santimetre (77 – 85 inç) kanat açıklığına sahiptir. Beyaz leylek,  dünyanın en yüksekten uçan kuşları arasında yer almaktadır.  Göç ederken,  4.800 metrelik rakımlara ulaştığı görülür.

2- Kıyı Çamur çulluğu 6.000 Metre

Bar Kuyruklu Godwit

Avrasya’nın tundra ve Arktik kıyılarında çoğalarak; Avrupa, Asya, Afrika’nın hatta Avustralya ve Yeni Zelanda’nın ılıman ve tropik habitatında yaşarlar. Bar Kuyruklu Godwit ismiyle de bilinen bu kuşunun göçü dünyada ki kuş türleri arasında en uzun ve kesintisiz göç olması bakımından da ayrı bir özelliğe sahiptir. Beslenmeden uzun yolculuklar yaparak göç ederler. Kıyı çamur çulluğu, hiç durmadan Alaska’dan Yeni Zelanda’ya saatte 97 kilometreye varan hıza ulaşarak 11 günde 12.000 kilometreden fazla uçarak rekora imza atmıştır. Bu veriler kuşa takılan uydu takip cihazı ile ölçülmüştür. Yolculuğun, bu kuş grubunun Avustralya’ya doğru iten kuvvetli doğu rüzgarları nedeniyle uzamış olabileceği düşünülüyor. Ağırlığı 190 ila 400 gram arasında değişkenlik gösterir. Uzun bir göç uçuşundan önce ağırlığı iki katına çıkabilir ve  iç organlarını daraltarak, yükü hafifletebiliyor. Göç sırasında bu kuşun 6.000 m. yüksekliğe kadar uçtuğu görülür.

3- Yeşilbaş 6.400 Metre

Yeşilbaş Ördek

   Yeşilbaş Ördek menzili hem Güney hem de Kuzey Yarım Küre’yi kapsadığından dolayı göç yollarında dağılımı yaygındır. Üreme aralığı Örneğin;  Kuzey Amerika’nın kuzey bölgelerinde yaşayan kuşlar güneye Meksika’ya,  daha güneyde Orta Amerika’ya ve Karayiplere göç ederler. Yeşilbaş ördek 56 – 65 cm boyunda olup, kanat açıklığı 81 – 98 cm, ve ağırlığı 908 – 1589 gram ağırlığındandır. Yeşilbaş ördekler çoğu evcil ördeklerin atasıdır ve Kuzey Yarımküre’nin en yaygın yaban ördeğidir. Mallards‘ ların 6.400 m. yüksekliğe kadar uçtuğu görülür.

4- Andean Akbaba 6.500 Metre

Andean Akbaba

  And Kondoru ismiyle de bilinen bu kuş Güney Amerika And Dağları’nda yaşayan dünyada ki en büyük uçan kuşları arasında kabul edilir. Kanat açıklığı 3.3 metredir. Güney Amerika’ya özgü olan bu yırtıcı kuş türü, And Dağları’nda ve Büyük Okyanus kıyılarında hayatını sürdürür. Batı Yarımküre’nin en büyük uçan kara kuşu olarak kayıtlara geçmiştir. 50 yıla kadar yaşayabilen dünyanın en uzun yaşayan kuşları arasında olan And kondoru, IUCN tarafından neredeyse tehdit altında türlerden sayılır. Havada 6.500 metreye kadar uçtuğu görülür.

5- Sakallı Akbaba 7.300 Metre

S

Yırtıcı bir kuş türüdür. Afrika, Asya ve Avrupa’da ki dağlık bölgelerinde hayatlarını sürdürürler. Seyrek olmakla birlikte  Himalayalar,  Alpler,  Pireneler,  Zagros Dağları,  Altay Dağları ve Eski Dünya’da ki diğer dağ sıralarında dağılım gösterirler.  Sakallı Akbabalar, yüksek rakımlı bölgelerde yaşarlar. Nadiren 1000 metre ve altı gibi düşük rakımlarda görünürler. Türkiye’de de yaşayan 4 akbaba türünden biridir. Türkiye’de yaşayan bir diğer akbaba türü olan küçük akbabayla yakın akrabadır. Uzunluğu 94-125 cm arasında değişir. Ağırlığı 4.5-7 kg aralığındadır. Kanat açıklığı ise 231-283 cm arasında değişen uzunluğa sahiptir. Dişiler erkeklerden ortalama olarak biraz daha iridir. Leş, kemik ve kemik ilkleri ile beslenir. Kemikleri parçalamak ve kemik iliklerine ulaşmak için yüksek irtifadan bırakarak kırılmasını sağlar. 7.300 metredeki yüksekliklere çıktığı görülmüştür.

6- Sarı Gagalı Dağ Kargası 8.000 Metre

Alpin Öksürüğü

Diğer bir adı Alpin Öksürüğü‘ dür. Bu kuşlar Kuzey Afrika, Avrupa ve Asya olmak üzere buraların yüksek dağlarında ürerler. En yüksek Everest Dağı dahil olmak üzere Himalaya zirveleri üzerinde uçtuğu görülmüştür. Kırmızı gagalı dağ kargasından biraz daha ufaktır. Yapısı ve kırmızı bacaklarıyla ona benzer ancak daha küçük başı, daha kısa ve sarı gagası, daha dar kanatları ve nispeten daha uzun ve  yuvarlak uçlu kuyruğuyla farklılığı ayırt edilir.  Uçarken akrobatik hareketler sergiler. Çoğunlukla sürüler halinde dağ doruklarına dönerek yükselirken görülür. Kışın taneli ufak meyveler ve tohumlarla beslenir ancak, ek yiyecek bulmak için turistik alanlara gelerek çöpleri de yer. Beslenirken ürkek bir kuştur. Kış dönemi de dahil olmak üzere yüksek dağlar, çoğunlukla yerleşim yerleri yakınlarında bulunur, bazen düşük irtifalarda da görülür. Uçurum kenarı veya mağara bu kuşun yuvasının olduğu yerler olarak görülebilir. 8.000 m. yükseklikte Sarı Gagalı Dağ Kargası kuşunu görmek mümkündür.

7- Ötücü Kuğu – 8.200 Metre

Kuğu    Bu zarif kuş türleri kuş türleri;  Kış aylarını geçirmek için yüzlerce mil katlederek kuzey Avrupa ve doğu Asya’ya göç ederler. Subarktik Avrasya’da ürerler. Göç hareketleri esnasında  çeşitli sinyalleşme hareketleri kullanarak birbiriyle iletişim kurarak birbirlerini koordine ederler. 140-160 cm boyunda, 205-235 cm kanat genişliğindedir ve 8-15 kg arası ağırlıktadırlar. Köşeli bir başa ve sarıdan siyaha değişkenlik gösteren bir gagaya sahiptir. Sessiz bir uçuşa sahiptir ancak kanatları güçlüdür. Ötücü kuğuların sesleri, derinden gelen kaz ötüşüne benzer. Ayrıca Finlandiya’nın ulusal kuşudur ve ülkenin 1 euroluk madeni parasının üzerinde bulunmaktadır. Bir radar rekoru, Kuzey İrlanda üzerinden 8.200 metre irtifada uçan bu kuşların sürüsü gözlemlenmiştir.

8- Hint Kazı 8.800 Metre

Bar Başlı Kaz

  Dünyadaki en yüksek uçan kuşlar arasında 3. sıradadır. Anser Kazı veya Bar Başlı Kaz olarak da bilinir. Asya’nın göl kenarında kısa otlar bulunan ve bunlarla beslenen yüksek irtifa göllerinde yaşamayı sever. Bu kuşlar,  benzersiz ve geniş bir bir göç modeli sergilerler. Tibet, Moğolistan, Rusya ve Kazakistan’ın dağlık bölgelerinden Himalayalar boyunca kışın Hint alt kıtasına göç ederler. Bir günde şaşırtıcı bir şekilde yaklaşık 1.600 kilometre kadar uçabilir. Bu kuşlar, Makalu Dağı’nın 8481 metreden fazla yükseklerde ve hatta Everest Dağı’nın çok üzerinde görüldüğüne dair raporlar mevcuttur.

9- Turna 10.000 Metre

   Dünyadaki en yüksek uçan kuşlar arasında 2. sıradadır. Gösterişli bir kuştur ve orta boyutlarda bir turna 100-130 santimetre büyüklüğünde, 180-240 santimetre kanat açıklığına, 4.5–6 kg ağırlığına sahiptir. Beyaz yüz çizgisiyle ve siyah kanat tüylerinin bir demetiyle gridir. Yaz aylarını Kuzey Avrupa ve Asya’da geçiren Turnalar ağırlıklı olarak bu bölgelerinde ürerler. Kışı geçirmek için uzun mesafe göçmendirler. Göç eden sürüler, “V” biçiminde uçarlar. Kışın Kuzey Afrika’ya göç eder ve ağırlıklı olarak bu bölgede yaşarlar. Göç ederken aşırı yüksekten uçarlar. Bu sayede yırtıcı kuşlardan kendilerini korurlar. Raporlara göre Turnalar Himalayar’ı geçerken 10.000 m. rakımda uçarlar.

10-  Benekli Akbaba (Rüppell’in Kızıl Akbabası) 11.300 Metre

Rüppell’in Kızıl Akbabası

   Benekli Akbaba Dünya’nın en yüksek uçan kuşudur. Bu akbaba türü Rüppel ismini İsmi Alman kaşif ve zoolog Eduard Rüppell’e (1794-1884) ithaf edilmiştir . Orta Afrika’nın Sahel bölgesinde görülür. Maalesef  bu kuş türünün nesli her geçen azalmaktadır. Bu hayvanın yalnızca bu yüksekliğe çıkabilmesinin yanında, bu yükseklikten baktığı geniş alanda potansiyel leşleri arayıp, inceleyip tarayabilmesi de muazzamdır. Genelde uzun yollar kat etmezler. Benekli Akbabanın yüksek irtifadan uçmasının asıl sebebi, avını geniş bakış açısından görmektir. 11.300 metre yükseklikte uçtuğu görülür.

Yunus

Yorum Ekle

Yorum göndermek için tıklayın

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.